ΑΠΝΟΙΑ, ΡΟΧΑΛΗΤΟ ΚΑΙ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΥΠΝΟΥ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

Η άπνοια κατά τη διάρκεια του ύπνου και οι διαταραχές του ύπνου (SleepDisordersBreathing) στα παιδιά, είναι ένας γενικός όρος για να περιγράψει τη δυσκολία στην αναπνοή που συναντούν τα παιδιά κατά τη διάρκεια του ύπνου .

Η διαταραχή μπορεί να κυμαίνεται από ήπιο έως έντονο ροχαλητό, και σε ορισμένες περιπτώσεις να δημιουργούνται άπνοιες.

Άπνοια ονομάζεται η κατάσταση στην οποία συμβαίνουν επαναλαμβανόμενα επεισόδια μερικής ή ολικής απόφραξης των αεραγωγών κατά τη διάρκεια του ύπνου (διακοπή της αναπνοής).

Όταν η αναπνοή ενός παιδιού διαταράσσεται κατά τη διάρκεια του ύπνου, το σώμα του το αντιλαμβάνεται ως  «πνιγμό». Ο καρδιακός ρυθμός επιβραδύνεται αρχικά και μετά μπορεί να αυξηθεί σημαντικά, η αρτηριακή πίεση αυξάνεται, και ο κορεσμός του οξυγόνου στο αίμα μειώνεται με επακόλουθη μείωση της οξυγόνωσης του εγκεφάλου.

Περίπου το 10% των παιδιών ροχαλίζουν τακτικά και περίπου 2-4 % του παιδικού πληθυσμού έχει αποφρακτική υπνική άπνοια. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι ακόμα και το ήπιο ροχαλητό μπορεί να προκαλέσει πολλά από τα προβλήματα που προκαλούν οι άπνοιες στα παιδιά.

Πως θα καταλάβω αν το παιδί μου έχει πρόβλημα ?

Το πιο προφανές σύμπτωμα της διαταραχής της αναπνοής κατά τον ύπνο είναι το δυνατό ροχαλητό τις περισσότερες νύχτες. Το ροχαλητό μπορεί να ακολουθείται από πλήρη απόφραξη της αναπνοής – άπνοια -.

 Λόγω της έλλειψης καλής ποιότητας ύπνου, ένα παιδί με κακό ύπνο μπορεί να είναι

• οξύθυμο,
• υπερκινητικό,
• να έχει υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας ή
• να έχει δυσκολία συγκέντρωσης στο σχολείο.
• Πολύ συχνό σύμπτωμα είναι η απώλεια ούρων κατά τη διάρκεια του ύπνου («βρέχει» το κρεβάτι του)

Δε σημαίνει ότι η απουσία αυτών των συμπτωμάτων αποκλείει την ύπαρξη διαταραχών του ύπνου στα παιδιά.

Γιατί ροχαλίζει το παιδί μου ?

Η πιο συχνή αιτία στα παιδιά είναι οι διογκωμένες αμυγδαλές και οι διογκωμένες αδενοειδείς εκβλαστήσεις (τα υπερτροφικά – μεγάλα κρεατάκια) . Τα υπέρβαρα παιδιά επίσης διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο, λόγω της εναπόθεσης λίπους γύρω από το λαιμό τους. Τα παιδιά με μικρή κάτω γνάθο ή οπισθογναθία, μεγάλη γλώσσα ή νευρολογικά προβλήματα διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαταραχών της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Τι προβλήματα μπορεί να παρουσιαστούν αν αφήσω το παιδί μου να συνεχίσει να ροχαλίζει ?
 
• Συμπεριφορά και μάθηση : Τα παιδιά με διαταραχές ύπνου μπορεί να είναι κυκλοθυμικά, απρόσεκτα, και υπερκινητικά τόσο στο σπίτι όσο και στο σχολείο. Πολλά από τα παιδιά έχουν κακή απόδοση στο σχολείο. Οι αλλαγές στη διάθεση και η ανάρμοστη συμπεριφορά είναι συχνό φαινόμενο σε ορισμένα παιδιά. Η διαταραχή της αναπνοής κατά τον ύπνο ενοχοποιείται επίσης για έλλειμμα προσοχής σε ορισμένα παιδιά.

• Νυκτερινή ενούρηση : Η διαταραχή της αναπνοής μπορεί να προκαλέσει αυξημένα νυχτερινά ούρα, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε ενούρηση.

• Ανάπτυξη : Τα παιδιά με διαταραχές του ύπνου δεν μπορεί να παράγουν αρκετή αυξητική ορμόνη, με αποτέλεσμα να παρατηρείται ασυνήθιστα αργή ανάπτυξη.
 
• Παχυσαρκία : Οι διαταραχές του ύπνου μπορεί να προκαλέσουν αυξημένη αντοχή στην ινσουλίνη ή ημερήσια κόπωση με μείωση της σωματικής δραστηριότητας. Αυτοί οι παράγοντες μπορούν να συμβάλλουν στην παχυσαρκία.

• Καρδιά και Πνεύμονες : Οι διαταραχές του ύπνου σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο υψηλής πίεσης του αίματος ή άλλα καρδιακά και πνευμονολογικά προβλήματα .

• Κοινωνικά : Το δυνατό ροχαλητό μπορεί να γίνει ένα σημαντικό κοινωνικό πρόβλημα, ιδίως αν το παιδί μοιράζεται το δωμάτιο με τα αδέλφια του σε μικρή ηλικία ή με άλλους ανθρώπους σε μεγαλύτερη.

 
Πώς γίνεται η διάγνωση ?

Τις περισσότερες φορές ο ωρλ για τα παιδιά θα κάνει τη διάγνωση της διαταραχής της αναπνοής κατά τον ύπνο με βάση το ιστορικό και την κλινική εξέταση . Σε πολύ λίγες περιπτώσεις ένα τεστ ύπνου – μελέτη ύπνου - μπορεί να συστηθεί.

.
Ποια η θεραπεία για τις διαταραχές της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου ?

Οι υπερτροφικές αμυγδαλές και αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια) είναι η πιο συχνή αιτία για τις διαταραχές του ύπνου στα παιδιά. Η χειρουργική αφαίρεση των αμυγδαλών και των αδενοειδών εκβλαστήσεων (κρεατάκια) θεωρείται γενικά η θεραπεία εκλογής.

Στην Αμερική πάνω από 500.000 χειρουργικές επεμβάσεις γίνονται κάθε χρόνο σε παιδιά για αφαίρεση των αμυγδαλών και των αδενοειδών εκβλαστήσεων (κρεατάκια) για τη θεραπεία της διαταραχής του ύπνου στα παιδιά. 

Δεν σημαίνει ότι κάθε παιδί με ροχαλητό θα πρέπει να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση αμυγδαλεκτομής και αδενοειδεκτομής. Εάν τα συμπτώματα είναι ήπια ή περιστασιακά και όχι σε πιο μόνιμη βάση μπορεί να ένα παιδί με διαταραχές ύπνου (ροχαλητό ή/και άπνοιες) να παρακολουθηθεί συντηρητικά και να αντιμετωπιστεί χειρουργικά μόνο αν τα συμπτώματα επιδεινωθούν.